Winter Wonderland

In de wintersportplaats Sjusjøen werd een kamp georganiseerd van de jongerenafdeling van Norilco, de Noorse Stoma vereniging. Carlijn Willemstijn mocht mee. Een reis in het teken van angst en vrolijkheid, Noorse likeur en honderd wilde husky’s.

Donderdag 17.06 uur

Aangekomen in Oslo ren ik naar de bagageband. Wegens vertraging van mijn vlucht ben ik te laat. Gelukkig, mijn koffer is er en tien minuten later begroeten de teamleden van Norilco en dertig jongeren mij enthousiast in de bus. Wat fijn dat ze op mij hebben gewacht.

20.00 uur

Via Lillehammer en kleine bergweggetjes arriveren we in Sjusjøen. We krijgen schone maar kleine kamertjes met een stapelbed. Douches en toiletten op de gang. Dat is best even slikken voor mij. Ik word ingedeeld bij een jongen uit Denemarken die ik niet ken. Het is lang geleden dat ik mijn kamer moest delen, maar ik zet me er overheen. Dit hoort erbij: de controle verliezen. Je overgeven. Meedoen met de groep.

Aan tafel doen we een voorstelrondje. Twee meiden komen uit IJsland. Er zijn gasten uit Finland, Denemarken, Roemenië en Nederland. Een meisje komt van Spitsbergen, een eiland boven Noorwegen. Ze is blij in Sjusjøen te zijn. Even weg van drie maanden volledige duisternis.

Vrijdag 8.00 uur

Langzaam ontwaak ik na een redelijk goede nacht. Om 4 uur hoorde ik mijn kamergenoot Nicolai zijn bed ingaan. Hij hield het gisteren langer vol dan ik. Ik pak een boek om rustig wakker te worden terwijl hij zijn skikleding aantrekt. Een deel van de groep gaat skiën maar ik blijf met tien anderen in de lodge. Ik kan niet skiën en ga mij er niet aan wagen.

In de badkamer hangt een penetrante geur van poep. De toiletverfrisser kan daar niet tegenop. Ruim dertig stomadragers hebben hier het afgelopen uur hun zakje geleegd of verwisseld. Niemand stoort zich er echter aan. Het stelt mensen eerder gerust dat de rest net zo stinkt als zij.

10.00 uur

De skiërs zijn vertrokken en we ontbijten met de mensen die vandaag in de lodge blijven. Er hangt een serene rust. We vertellen over onze ziektegeschiedenis en hoe we in het leven staan. Voor sommigen is het moeilijk om zich staande te houden in de maatschappij. Onzekere financiën, instabiele relaties, een ziekte die steeds terugkomt, weinig energie en dat alles gepaard aan een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen.

Er hangt een aangeslagen sfeer na het delen van deze emoties en levensverhalen. Dat is het mooie van dit kamp, er is ruimte voor plezier en gezelligheid maar ook voor angst, verdriet en verlies. Zo loopt een van de jongens non-stop met een grote toilettas aan de riem van zijn spijkerbroek met handdoek, stomamateriaal en schaar. Zijn angst is voelbaar. Blijkbaar gaat hij gebukt onder het leed van dagelijkse lekkages.

20.00 uur

De groep is opgesplitst in keukenteams die om beurten de maaltijd bereiden. Vandaag hoef ik niets te doen en mag ik aanschuiven voor een heerlijk diner. Dit is niet voor iedereen even makkelijk. Er zijn jongeren die graag de controle houden over hun voeding wegens eetstoornissen, voedselallergieën of angst over hygiëne.

Ik ben lang in gesprek met Micaela uit Roemenië. Ze vertelt over de erbarmelijke stomazorg in haar land. Over het tekort aan stomaverpleegkundigen en de hoge kosten van stomamateriaal. Alleen als je belasting betaalt krijg je per maand twintig stomazakjes vergoed. Ben je ziek en heb je daardoor geen inkomen, betaal je dus geen belasting en heb je geen recht op materiaal. Mensen als Micaela zijn afhankelijk van giften. Haar verhalen doen mij beseffen wat een mazzel ik heb in ons rijke Nederland.

23.00 uur

Vermoeid van alle indrukken ga ik naar bed. Opnieuw word ik rond 4 uur even wakker van Nicolai die iets te luidruchtig onze kamer binnenstommelt. Gelukkig val ik snel weer in slaap.

Zaterdag 10.00 uur

Vandaag ga ik een huskytour maken. Hondensleeën met de hele groep! Na het ontbijt vertrekken we met de bus naar de andere kant van de berg. Als we arriveren deins ik achteruit. Ik ben niet zo’n held met honden en het geblaf van honderd husky’s geeft mij rillingen over mijn rug. Wild springen ze omhoog. Bekken wijd open. Rammelende kettingen. Het lijken wel hongerige wolven. De instructrice vertelt dat we niet bang hoeven te zijn. De honden zijn slechts enthousiast en hebben zin om erop uit te gaan.

12.00 uur

Met mijn hele gewicht sta ik op de rem en toch schieten de honden vooruit. Ze zijn niet te houden. Langzaam laat ik de rem wat los. Ze denderen weg, mij op de slee voorttrekkend. Omhoog, de berg op. Ze hebben het zwaar. Vijf hijgende husky’s voor mij. Ik besluit ze te helpen, spring van mijn slee en ren een stuk mee, zoals me tijdens de instructie is verteld. Een van de husky’s draait zich om en kijkt dankbaar. Dan volgt de ander. Kippenvel op mijn armen! Ook dit vertelde de instructrice: de husky’s zijn dankbaar als ze voelen dat jij een van hun teamleden bent en ze helpt wanneer het zwaar wordt.

Bovenaan wachten we op de anderen en we stuiven weer vooruit als we compleet zijn. Joelend gaan we de berg af. Met een rotvaart schieten de honden de bocht door, ik op de slee als roedelleider er sturend achteraan. On top of the world in Winter wonderland! Bij de volgende stop joelen we naar elkaar. Iedereen voelt dezelfde machtige en tegelijkertijd nietige emotie. Na al het leed dat deze jonge mensen voor hun kiezen hebben gekregen is dit waar het om gaat: leven en voelen dat je leeft. Want het leven is prachtig!

Na drie kwartier zijn we weer op ons vertrekpunt. We bedanken en knuffelen de honden. In een tipi wachten een brandende houtkachel, koffie en verse broodjes. Met gloeiende wangen van de adrenaline en de kou delen we belevenissen, emoties en gedachten. Het voelt of we vrienden voor het leven hebben gemaakt.

Camilla van Norilco beaamt dat dit een van de redenen is voor deze activiteiten: het vergroot het gevoel dat je onderdeel bent van de groep. Dat je erbij hoort. Dat je iets hebt gedaan wat je anders nooit had gedurfd. Na een kamp vol uitdagingen en overwonnen angsten sta je anders in het leven. Een boost voor je toekomst.

15.00 uur

Deze avond is het mijn kookbeurt. We bereiden salades met pizza en een fruitdessert. Voor grote uitbundigheid zijn we na de inspanningen van vandaag te moe, maar in de huiskamer praten we nog uren na over de afgelopen dagen.

De teamleden van Norilco werken aan interviews voor het magazine en het kampverslag. Het team bestaat uit goed opgeleide vrijwilligers met jarenlange ervaring. Ze zijn geconcentreerd bezig. Intussen zit ik rustig naast de open haard. Een glaasje Noorse likeur voor mij en het geroezemoes van de deelnemers om me heen. Ik versta diverse woorden die ik in de korte tijd heb opgedaan in het Noors, Fins, IJslands en Deens. Ik besef wat een rijkdom het is om deel te mogen uitmaken van deze kwetsbare groep tijdens deze reis vol belevenissen.

Morgen gaat mijn vliegtuig terug naar Nederland. Ook daar kan zo’n kamp een verrijking voor jongeren betekenen. Met een hoofd vol plannen en inspiratie sluit ik mijn computer af. Een laatste nacht in mijn stapelbed. Waar Nicolai waarschijnlijk weer om 4 uur binnen zal sluipen terwijl ik lig te dromen…

Ook een kamp voor jongeren organiseren?

Lijkt het je leuk om mee te helpen een kamp voor jongeren in Nederland te organiseren? Laat het ons weten. Neem contact op met de Stomavereniging.

Tekst: Carlijn Willemstijn. Beeld: Thierry Schut, https://schut.photo/